EKSPRESEM WŚRÓD GRZMOTÓW I BŁYSKAWIC

EKSPRESEM WŚRÓD GRZMOTÓW I BŁYSKAWIC

Ekspresem wśród grzmotów i błyskawic

(The Signal Tower) (Universal Pictures Corp., USA, 1924)
reż.: Clarence Brown; scen.: James O. Spearing; zdj.: Ben Reynolds
obsada: Virginia Valli (Sally Taylor), Rockliffe Fellowes (Dave Taylor), Frankie Darro (Sonny Taylor), Wallace Beery (Joe Standish), James O. Barrows (Stary Bill), J. Farrell MacDonald (Pete)

  DCP, 85’; tinta; plansze: EN, napisy: PL; restauracja 2019; źródło: San Francisco Silent Film Festival, Photoplay Productions

Joe Standish zostaje pomocnikiem w nastawni kolejowej w górach przy osadzie Noyo. Pracuje tam także Dave Taylor, który przyjmuje go pod swój dach. Pewnej burzowej nocy Taylor pod presją okoliczności musi zatrzymać uciekający pociąg i zapobiec katastrofie kolejowej. Standish, wykorzystując nieobecność gospodarza, podstępnie stara się zdobyć względy jego żony…

Thriller wyreżyserowany przez Clarence’a Browna rozgrywa się na malowniczej, przecinającej sekwojowe lasy, trasie kolejowej California Western Railroad. Fakt, że Brown dorastał w pobliżu linii kolejowej – w Knoxville, w stanie Tennessee – wpłynął na jego późniejszą fascynację koleją i techniką, których dynamikę i piękno potrafił świetnie ująć w ramy filmu. Ten dyplomowany inżynier i były właściciel firmy samochodowej na ekranie efektownie pokazywał nie tylko maszyny. Czerpiąc z wiedzy nabytej podczas asystentury u piktorialisty Maurice’a Tourneura – jak zauważył historyk kina Kevin Brownlow – przeniósł do filmu jego wyczucie światła, kompozycji i atmosfery.

Nie zawsze trzeba wielkich scen, aby opowiedzieć wielką historię – mawiał przyszły reżyser filmów z Gretą Garbo, m.in. Symfonii zmysłów (1926) i Anny Kareniny (1935). Brown zbudował więc swoją wielką historię w Ekspresem wśród grzmotów i błyskawic m.in. przez doskonale stopniujący napięcie montaż i dramaturgiczne wykorzystanie przyrody. Złe przeczucia są dodatkowo wzmacniane szczególnie ciekawym zabiegiem wizualnym: tablice zilustrowano bowiem semaforem, który wraz z rozwojem fabuły przechodzi od znaku bezpieczeństwa przez ostrzeżenie aż do niebezpieczeństwa. (GR)

  Podstawą restauracji filmu były skany 4K jedynych dwóch zachowanych kopii 16 mm: tintowanej kopii z 1928 roku, pochodzącej z kolekcji Kevina Brownlowa i Photoplay Productions Patricka Stanbury’ego, oraz duplikatu kopii 16 mm z Packard Humanities Institute. Stworzono dwa czarno-białe negatywy 35 mm, a następnie kopie 35 mm, które poddano procesom barwienia w celu odtworzenia gamy barw z oryginalnej kopii filmu.

  wprowadzenie do filmu: Michał Pieńkowski
sekcja: NIE TYLKO KOLEJĄ

  muzyka: Atom String Quartet feat. Marcin Albert Steczkowski

  SOBOTA  | 23 PAŹDZIERNIKA | 17:00 | SALA STOLICA

  • EKSPRESEM WŚRÓD GRZMOTÓW I BŁYSKAWIC, źródło: San Francisco Silent Film Festival, Photoplay Productions

  • EKSPRESEM WŚRÓD GRZMOTÓW I BŁYSKAWIC, źródło: San Francisco Silent Film Festival, Photoplay Productions

  • EKSPRESEM WŚRÓD GRZMOTÓW I BŁYSKAWIC, źródło: San Francisco Silent Film Festival, Photoplay Productions

  • EKSPRESEM WŚRÓD GRZMOTÓW I BŁYSKAWIC, źródło: San Francisco Silent Film Festival, Photoplay Productions

  • EKSPRESEM WŚRÓD GRZMOTÓW I BŁYSKAWIC, źródło: San Francisco Silent Film Festival, Photoplay Productions